TARİHÇE

Tufanbeyli ilçe olmadan önce Saimbeyli ilçesine bağlı bir bucak merkezi idi. Bu dönemde Höketçe adını taşıyordu. 1 Nisan 1958 tarihinde Saimbeyliden ayrılarak Mağara adı ile ilçe merkezi oldu.

30 Nisan 1958 de belediye teşkilatı kurulmuştur. Mağara adı 1967 yılına kadar devam etmiştir. Belediye meclisinin 15/02/1965 tarih ve 8 sayılı kararı ile Mağara adının değiştirilerek Cukurova Bölgesi Kuvayi Milliye Kumandalarından ve istiklal Harbi'nde bu çevreye büyük yararlıkları dokunan, Aydınoglu Osman Tufanbey'in adına izafeten Tufanbeyli olması teklif edilmiş. T.B.M.M'ce Tufanbeyli olarak değiştirilmiştir.

İlçe bu safhaya gelinceye kadar üç isim değiştirmiş, bu isimlerin nereden geldiği araştırılmış ve aşağıdaki gibi açıklanmıştır.

Magara adı için üç rivayet vardır. Birincisinin Şar kraliçesi Mariye'den geldiği söylenir. Bunun hakkında kesin bir kayıt yoktur. İkinci görüş bu yerleşim merkezinin etrafı dağlarla çevrili olduğu için mağaraya benzetildiğinden dolayı bu ismi aldığı rivayet edilir. Ama bu görüş çok zayıftır. Üçüncü rivayetin hikayesi daha farklıdır. İlçe halkı birkaç kabile halinde yaklaşık bundan 300 yıl kadar önce bir cinayet yüzünden Elbistan'ın Büyük Yapalak Köyü'nden gelmiştir.

Bunlardan bir kabile şimdiki Çukurkışla Köyü yakınlarındaki mağaraya, diğer bir kabilede Şar Köyü yakınlarındaki bir mağaraya yerleşirler. Bu iki akraba kabile zaman zaman birbirlerine ziyarete gidip gelirlermiş. Bu gidiş ve dönüşlerde nereye gittin,mağaraya gittim, nereden geldin, mağaradan geldim derlermiş. Sonraları bu mağara kelimesi halkın dilinde şaka konusu bile olmaya başlamış. Şakaları arasında birbirlerine hadi ordan mağaralı derlermiş. Daha sonra bu kabileler bir arada yaşamaya başlamışlar. Yerleşim merkezlerine de Mağara adını vermişler. En kuvvetli rivayette budur. Daha sonra yukarıda anlatıldığı şekilde Tufanbeyl ismini almıştır.

İlçe halkının nereden geldiği günümüzde kesin olarak bilen yoktur. Ancak dilden söylenerek gelen bilgilere göre bundan yaklaşık 300 yüz yıl kadar önce 30 kadar aile Bozdağından gelmiştir.

Halkın bir kısmı ise önce gelenlerden tahminen 30 yıl sonra Elbistan'ın Büyük Yapalak köyünden gelmişlerdir. Bir cinayet yüzünden oradan ayrılan bu kabilenin bir kısmı şimdi Çukurkısla diye bilinen yerde bir kısmı ise Şar Köyü yakınlarında bulunan mağaralara yerleşmişlerdir. Daha sonra ilçenin şimdi bulunduğu yere yerleşmişlerdir. Daha önce anlatılan üçüncü rivayette olduğu gibi buraya mağara adını vermişler. Büyük Yapalak'tan gelen ailelerde Sakar Süleyman adındaki bir şahısta bir kaç aile ile Yamanlı köyüne yerleşmişlerdir. Burada bir müddet kalıp çoğalmışlar. Önce Bozdağı'ndan gelenler biraz zayıf oldukları için Yamanlı'dakilerler birleşmek istemişler, görüşmelerden sonra Yamanlı'dan Hüseyin Ağa isimli ileri gelen birini getirip kendilerine bey yapmışlar. Yamanlı'da bulunan Büyük Yapalaklılar günün birinde salgın bir hastalığa yakalanmış, cok insan ölmüş. Bunun üzerine bu yerin uğursuz olduğunu ileri sürerek Yamanlı'yı terk etmişler ve kabile kabile gelip Mağara'ya yerleşmişler. Yamanlı'dan gelenlerle birlikte burayı büyük yerleşim merkezi haline getirmişler.

COĞRAFİ DURUM

Doğusunda Kahramanmaraş (Göksun ilçesi), batısında Kayseri ili (Develi ve Tomarza ilçeleri), güneyinde Saimbeyli, kuzeyinde ise Kayseri (Sarız ilçesi) bulunur. Yüzölçümü 964 km2, nüfus yoğunluğu yaklaşık 25 kişi/km2'dir. Coğrafi yapısı itibariyle bağlı olduğu Adana ve komşu illere çok uzaktır. Adana'ya 196, Kayseri'ye 178 ve Kahramanmaraş'a 160 km uzaklıktadır. Rakım 1474 m civarındadır.

Nur Dağları'nın devamı olan Binboğa dağları ve Batı Toroslar'ın devamı olan Tahtalı dağları arasında kalmış, engebeli ve kırık bir arazi yapısına sahip yüksek bir plato görünümündedir. 3000 metrenin üzerine çıkan yükseklikler vardır. Tufanbeyli'ye ulaşım güneyden Obruk beli geçidi, doğudan Kan geçidi, batıdan Gezbeli geçidi ile sağlanır.

Seyhan Nehri'nin bir kolu olan Göksu ırmağı ilçenin yakınından geçer ve ilçe topraklarını kuzeyden güneye ikiye böler.
İlçe iklim bakımından karasal iklim yapısına sahiptir. Yazlar sıcak ve kurak, kışları soğuk ve yağışlı geçer. Bitki örtüsü yönünden fakirdir. İlçenin kuzeyinde kalan dağlık bölgelerdeçam,sedir,köknarveardıçormanları bulunur. Ekilebilir arazi ilçenin güneyinde ve güneydoğusunda daha çoktur.